فرودگاه کاشان، این زیرساخت حیاتی که نزدیک به سه دهه از تأسیس آن میگذرد، همچنان در سکوتی تأملبرانگیز فرو رفته است. شهری با قدمت تاریخی درخشان، ظرفیتهای بینظیر گردشگری و اقتصادی قابل توجه، از داشتن پروازهای پایدار محروم مانده است. این خاموشی نه تنها به معنای عدم فعالیت یک باند پرواز، بلکه نمادی از کریدور توسعهای مسدود شدهای است که میتواند موتور محرکه تحولات منطقهای باشد. تحلیلگران معتقدند فعالسازی مجدد فرودگاه کاشان نیازمند نگاهی جامع و راهحلهایی فراتر از مقطعی و گذرا است تا این نقطه استراتژیک به واقعیتی پویا در شبکه حمل و نقل هوایی کشور تبدیل شود.
سکوت سهدههای فرودگاه کاشان؛ فرصتی از دست رفته برای توسعه
فرودگاه کاشان در سال ۱۳۷۳ و با هدف تسهیل در جابجایی مسافران و کالا، و همچنین توسعه زیرساختهای حمل و نقل منطقه، تأسیس شد. با این حال، طی سالیان متمادی، فعالیتهای این فرودگاه با بیثباتی و وقفههای طولانی همراه بوده است. آخرین تلاشها برای احیای آن، با برقراری پروازهایی به مقصد مشهد در بهار سال جاری، نیز به دلیل تحولات و شرایط منطقهای متوقف شد و فرودگاه کاشان بار دیگر به سکوت نشست. این وضعیت، ضربه بزرگی به پتانسیلهای نهفته کاشان وارد میکند؛ شهری که نگین کویر مرکزی ایران است و جاذبههایی چون خانههای تاریخی، باغ فین، و مراسم گلابگیری آن، سالانه هزاران گردشگر داخلی و خارجی را به خود جذب میکند. علاوه بر این، صنایع دستی و تولیدات سنتی کاشان نیازمند دسترسی سریعتر به بازارهای هدف هستند.
پیامدهای تعطیلی و موانع پیشروی احیای پروازهای فرودگاه کاشان
تعطیلی مداوم و عدم پایداری پروازها در فرودگاه کاشان، پیامدهای گستردهای به دنبال دارد. سرمایهگذاران برای حضور در این شهر تاریخی با دشواریهای سفر مواجهاند و زائرانی که قصد سفر به عتبات عالیات یا مشهد مقدس را دارند، از پرواز مستقیم محروم هستند. این امر، علاوه بر افزایش هزینهها و زمان سفر، به مرور زمان موجب از دست رفتن اعتماد عمومی به برنامههای توسعهای فرودگاه میشود. کارشناسان حمل و نقل دلایل این وضعیت را چندوجهی میدانند:
ناپایداری پروازها و شوکهای بیرونی: وقفههای مکرر و لغو ناگهانی پروازها، اعتماد مسافران و شرکتهای هواپیمایی را به شدت کاهش داده و برنامهریزی بلندمدت را دشوار میسازد.
مسائل اقتصادی و عدم تضمین پر شدن صندلیها: شرکتهای خصوصی هواپیمایی، بدون تضمین کافی برای پر شدن ظرفیت پروازها، انگیزهای برای سرمایهگذاری در مسیرهای جدید ندارند.
فقدان مرز هوایی بینالمللی: عدم اخذ مجوز مرز هوایی بینالمللی، مانع اصلی برقراری پروازهای خارجی، به ویژه پروازهای زیارتی به عتبات عالیات، است که میتواند بخش قابل توجهی از تقاضا را پوشش دهد.
چرخه بی اعتمادی: تعطیلیهای متناوب در گذشته، یک چرخه معیوب از بیاعتمادی ایجاد کرده که احیای مجدد فعالیتها را دشوارتر میسازد.
راهکارهای عملیاتی برای فعالسازی مجدد فرودگاه کاشان
برای برونرفت از این وضعیت و تبدیل فرودگاه کاشان به یک مرکز پویا در شبکه حمل و نقل هوایی، مجموعهای از راهکارهای عملیاتی و جامع پیشنهاد میشود که نیازمند همکاری بینبخشی و اراده جمعی است:
استفاده از هواپیماهای با ظرفیت کمتر: آغاز فعالیت با هواپیماهای کوچکتر و با تعداد صندلی کمتر، ریسک شرکتهای هواپیمایی را کاهش داده و امکان برقراری پروازهای پایدارتر را فراهم میآورد. این رویکرد میتواند به تدریج اعتماد را بازگرداند.
ارائه بستههای تشویقی و مشارکت با بخش خصوصی: اعطای تسهیلات و مشوقهای مالی به شرکتهای هواپیمایی و سرمایهگذاران بخش خصوصی، میتواند جذابیت سرمایهگذاری در فرودگاه کاشان را افزایش دهد.
پیگیری جدی اخذ مجوز مرز هوایی بینالمللی: این گام، حیاتیترین اقدام برای فعالسازی پروازهای خارجی و زیارتی است که به فرودگاه کاشان نقشی منطقهای و فرامنطقهای میبخشد. ایجاد زیرساختهای گمرکی و امنیتی لازمه این مهم است.
تأسیس شرکت هواپیمایی بومی یا منطقهای: بررسی امکان تأسیس یک شرکت هواپیمایی با حمایت بومی و منطقهای، میتواند به تضمین پایداری پروازها و پاسخگویی به نیازهای خاص منطقه کمک کند.
تشکیل کمیته راهبردی احیای فرودگاه: ایجاد یک کمیته متشکل از نمایندگان دولت، بخش خصوصی، نهادهای محلی و کارشناسان، برای برنامهریزی، پیگیری و نظارت مستمر بر روند احیای فرودگاه کاشان ضروری است.
چشمانداز آینده فرودگاه کاشان و نقش آن در تحول منطقه
فرودگاه کاشان بیش از یک باند آسفالت و چند ساختمان است؛ این فرودگاه نمادی از اراده یک منطقه برای اتصال به شبکههای جهانی اقتصاد و گردشگری است. فعالسازی پایدار آن، نه تنها به نفع کاشان خواهد بود، بلکه میتواند پویایی اقتصادی و اجتماعی را به مناطق اطراف، از جمله شهرهای همجوار و مناطق صنعتی، نیز سرایت دهد. با توجه به موقعیت استراتژیک کاشان در کریدور شمال به جنوب کشور و نزدیکی به شهرهای بزرگ، تبدیل شدن این فرودگاه به یک هاب منطقهای برای پروازهای داخلی و خارجی، میتواند تحولی عظیم در توسعه پایدار منطقه ایجاد کند. این مهم، نیازمند خرد جمعی، برنامهریزی واقعبینانه و پیگیری جدی مراحل اداری و اجرایی است تا صدای بالها یک بار دیگر در آسمان کاشان طنینانداز شود و این شهر تاریخی به جایگاه واقعی خود در نقشه حمل و نقل هوایی کشور دست یابد.
حمل و نقل بین المللی آریا نوین کارگو
مطالب مرتبط
- تهدید پنهان آسمان؛ آلودگی هوا فرود ایمن هواپیماها را به چالشی جدی تبدیل کرده است
- رشد چشمگیر ۶.۶ درصدی تقاضای جهانی سفر هوایی در اکتبر ۲۰۲۵، نویدبخش رونق پایدار صنعت هوانوردی است
- ایرباس با هشدار درباره اختلال در دادههای کنترل پرواز، ناوگان جهانی A320 خود را به چالش کشید
- چرایی استقرار پژوهشکده هوانوردی در سازمان هواشناسی: ابهامات تخصصی و کشمکشهای مدیریتی ادامه دارد
