پس از رونمایی دو فروند هواپیمای ایرباس توسط شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما)، برخی ادعاها در مورد قیمت بالای خرید هر یک از این هواپیماها منتشر شد. این ادعاها، که هر هواپیما را ۱۱۶ میلیون دلار قیمت‌گذاری کرده بودند، با بررسی جزئیات فنی و اطلاعات رسمی، کاملاً نادرست و فاقد پشتوانه دقیق تشخیص داده شده‌اند.
جزئیات شفاف قرارداد خرید ایرباس‌ها
وزارت راه و شهرسازی دولت سیزدهم تأیید کرده است که خرید این دو فروند هواپیما به طور کامل منطبق بر ضوابط بوده است. این فرآیند، که به عنوان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای حوزه هوایی دولت فقید رئیسی محسوب می‌شود، جزئیاتی دارد که نادرستی ادعاهای مطرح شده را به وضوح نشان می‌دهد:
- قیمت کلی و محتویات خرید: خرید انجام شده شامل دو فروند هواپیمای ایرباس ۳۳۰-۲۰۰ مدل ۲۰۱۲ میلادی به همراه چهار دستگاه موتور اضافه بوده است. مجموع مبلغ این قرارداد حدود ۱۰۶ میلیون دلار است. بنابراین، ادعای خرید تنها دو فروند هواپیما و آن هم هرکدام به قیمت ۱۱۶ میلیون دلار، اساساً غلط است.
- ارزش موتورهای اضافی: بررسی‌ها نشان می‌دهد که قیمت هر موتور این نوع هواپیماها بین ۱۰ تا ۴۵ میلیون دلار متغیر است. با در نظر گرفتن حداقل قیمت ۱۵ میلیون دلار برای هر موتور، ارزش چهار موتور اضافی به تنهایی به ۶۰ میلیون دلار می‌رسد.
- قیمت واقعی هواپیماها: با کسر ۶۰ میلیون دلار مربوط به موتورها از مبلغ کلی ۱۰۶ میلیون دلار، ۴۶ میلیون دلار باقی می‌ماند که به دو فروند هواپیما اختصاص دارد. این بدان معناست که قیمت هر فروند هواپیما حدود ۲۳ میلیون دلار بوده است. طبق تحقیقات، قیمت هر فروند ایرباس ۳۳۰-۲۰۰ تولید سال ۲۰۱۲، بسته به تعداد چرخه پرواز (سایکل)، بین ۲۵ تا ۴۰ میلیون دلار متغیر است. بنابراین، مبلغ ۲۳ میلیون دلار برای هر هواپیما، کاملاً منطقی و منطبق با واقعیت‌های بازار هواپیماهای دست دوم است. لازم به ذکر است که قیمت نوع نو این هواپیماها طبق اعلام رسمی سایت ایرباس، بیش از ۲۳۸ میلیون دلار است.
- هزینه‌های تحریم و انتقال: تمامی مبالغ ذکر شده، بدون احتساب هزینه‌های ناشی از تحریم‌های بانکی و صنعت هوایی کشور اعلام شده‌اند. هزینه‌هایی نظیر نقل و انتقال پول، آماده‌سازی هواپیماها و تحویل نهایی آن‌ها در خاک ایران، به صورت شفاف درصدهای قابل توجهی به قیمت تمام شده می‌افزاید. با این حال، به لطف تدابیر اتخاذ شده در دولت سیزدهم، هیچ گونه انحرافی از قیمت نهایی در این خرید مشاهده نمی‌شود و تمامی مراحل با شفافیت کامل انجام شده است.
تأیید رسمی وزارت راه و شهرسازی
وزارت راه و شهرسازی دولت سیزدهم، ضمن اذعان به ضرورت این اقدام، روز شنبه سوم خرداد ۱۴۰۴ در مراسم افتتاح پروژه‌های راه و شهرسازی و در حضور رئیس‌جمهور فقید و وزیر راه، چندین بار از واردات این دو فروند هواپیمای پهن‌پیکر توسط شرکت هواپیمایی هما تقدیر به عمل آورد. این تقدیر رسمی، نشان‌دهنده تأیید کامل این فرآیند توسط بالاترین سطوح وزارتخانه است و بیانگر آن است که این اقدام به عنوان مهم‌ترین دستاورد حوزه هوایی در این دولت قلمداد شده است.
این شفاف‌سازی‌ها نشان می‌دهد که خرید هواپیماها نه تنها با قیمت منطقی انجام شده، بلکه در شرایط تحریمی، تلاشی موفقیت‌آمیز برای نوسازی ناوگان هوایی کشور بوده است.
