در حالی که وزارت راه و شهرسازی از عزم خود برای راهاندازی پژوهشکده هوانوردی خبر داده است، این تصمیم با ابهاماتی جدی از سوی کارشناسان این حوزه مواجه شده است. اصلیترین پرسش مطرح شده این است که چرا این پژوهشکده حیاتی و تخصصی، به جای قرار گرفتن در زیرمجموعه سازمان هواپیمایی کشوری که متولی اصلی صنعت هوانوردی است، به پژوهشگاه هواشناسی و علوم جویی (از زیرمجموعههای سازمان هواشناسی) سپرده شده است؟ این انتخاب، بحثهایی را درباره مبنای کارشناسی و منطق مدیریتی این اقدام برانگیخته است.
ماهیت پژوهشکده هوانوردی و تناسب آن با سازمانهای متولی
کارشناسان صنعت هوانوردی معتقدند که ایجاد یک پژوهشکده هوانوردی برای توسعه دانش و فناوری در این صنعت، اقدامی ضروری و راهبردی است که میتواند به خودکفایی و پیشرفت کشور در حوزه حساس هوانوردی کمک شایانی کند. با این حال، مسئله اصلی به محل استقرار این پژوهشکده بازمیگردد. بر اساس اطلاعات موجود، پژوهشکده هوانوردی قرار است گروههای پژوهشی متخصصی را در زمینههای زیر شامل شود:
مدیریت توسعه دانش و فناوری طراحی و ساخت هواپیمای تجاری
مدیریت توسعه دانش و فناوری تعمیر و نگهداری هواگردها (MRO)
مدیریت توسعه دانش و فناوری حمل و نقل هوایی و فرودگاهی
این گروهها نشاندهنده ماهیت کاملاً صنعتی، مهندسی و عملیاتی این پژوهشکده هستند که مستقیماً با وظایف و رسالتهای سازمان هواپیمایی کشوری مرتبط میشوند. سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان نهاد حاکمیتی ناظر بر ایمنی، مقرراتگذاری، توسعه و استانداردسازی صنعت هوانوردی، از دیرباز متولی اصلی این حوزه در کشور بوده و دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری نیز در همین راستا فعالیت میکند. در مقابل، سازمان هواشناسی وظیفه پایش و پیشبینی وضعیت جوی را بر عهده دارد که گرچه اطلاعات آن برای هوانوردی حیاتی است، اما در حوزه پژوهشهای تخصصی و صنعتی هوانوردی، دارای کارکرد مستقیم و اولیه نیست.
پرسشهای بیپاسخ درباره منطق تصمیمگیری پژوهشکده هوانوردی
اینکه چرا پژوهشکدهای با چنین تخصص و مأموریتهایی ذیل یک نهاد هواشناسی قرار گرفته است، سوالی است که پاسخ کارشناسی روشنی برای آن ارائه نشده است. برخی گمانهزنیها حاکی از آن است که شاید پیگیریهای موثرتر سازمان هواشناسی در اخذ مجوز و تخصیص بودجه برای این پژوهشکده، منجر به این تصمیم شده باشد. این در حالی است که هر پژوهشگاهی نیازمند جذب هیئت علمی متخصص، نیروی کار ماهر و بودجه کافی برای اجرای پروژههای تحقیقاتی است و به نظر میرسد این نیازها میتوانست به شکل مؤثرتری در بستر سازمان هواپیمایی کشوری تامین شود. کارشناسان تاکید دارند که تداخل وظایف و موازیکاری میان دستگاهها نه تنها به بهرهوری کمک نمیکند، بلکه میتواند منجر به اتلاف منابع و کند شدن روند توسعه در یک حوزه حساس و استراتژیک مانند هوانوردی شود. اهمیت بهینهسازی ساختارها و تخصیص صحیح مسئولیتها در بخشهای کلیدی کشور، نیازمند تصمیمگیریهای مبتنی بر اصول کارشناسی و جلوگیری از هرگونه تشتت در مدیریت منابع است.
وضعیت عملیاتی و توصیه برای آینده پژوهشکده هوانوردی
بررسیها نشان میدهد که با وجود گذشت سالها (از سال ۱۴۰۰) از طرح اولیه راهاندازی پژوهشکده هوانوردی، این مجموعه تاکنون به صورت عملیاتی فعال نشده و اقدام به جذب نیرو نکرده است. کارشناسان ابراز امیدواری میکنند که این پژوهشکده هنوز عملیاتی نشده باشد تا فرصتی برای بازنگری در این تصمیم فراهم آید. این موضوع میتواند به جلوگیری از پیچیدگیهای آتی در ساختارها و وظایف کمک کند.
توصیههای کلیدی کارشناسان برای رفع این چالش عبارتند از:
انتقال امتیاز: تلاش سازمان هواپیمایی کشوری برای اخذ و انتقال امتیاز پژوهشکده هوانوردی از سازمان هواشناسی به زیرمجموعه خود، با هدف ایجاد همافزایی و تمرکز تخصصی.
همافزایی با دانشکده صنعت هواپیمایی: قرار گرفتن این پژوهشکده در امتداد ساختار دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری میتواند به جذب دانشجویان تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) برای انجام پایاننامههای پژوهشی مرتبط با صنعت کمک شایانی کند و پیوند محکمی بین آموزش عالی و پژوهشهای کاربردی در این حوزه ایجاد نماید.
در نهایت، انتظار میرود وزارت راه و شهرسازی با در نظر گرفتن نظرات کارشناسی و منطق تخصصی هر یک از سازمانهای زیرمجموعه خود، در خصوص جایگاه نهایی پژوهشکده هوانوردی بازنگری کند. هدف اصلی باید ایجاد یک مرکز پژوهشی قدرتمند و کارآمد باشد که بتواند نیازهای علمی و فناورانه صنعت هوانوردی کشور را به بهترین شکل ممکن پاسخگو باشد و از هدر رفتن منابع و استعدادها جلوگیری کند.
حمل و نقل بین المللی آریا نوین کارگو
مطالب مرتبط
- ابلاغ دستور اضطراری به ایرلاینهای ایرانی: بررسی فوری ایمنی ناوگان ایرباس A320 الزامی شد
- چرا فرودگاه چابهار همچنان در انتظار سرمایهگذار میماند؟ تعارض منافع داخلی پروژه چین را متوقف کرد
- جدال دولت و ایرلاینها بر سر قیمت بلیت هواپیما: چرا مسافران تاوان گرانی را میپردازند؟
- ناوگان هوایی ایران تا پایان سال جاری به ۲۲۰ فروند هواپیما افزایش مییابد؛ جهش ۱۸ درصدی در سایه توسعه داخلی و تسهیل ورود ناوگان
سایر مطالب
بلیت تهران-مشهد گران نمیشود، متخلفان مجازات میشوند
با در نظر گرفتن متن ارائهشده و دستورالعملهای شما، بازنویسی تحلیلی و بهینهشده برای سئو به شرح زیر ارائه میشود:
اولین پرواز آزمایشی هواپیمای تمام الکتریکی Heart X1 در نیویورک
دلتا ایرلاینز ۱۷۰ پرواز داخلی را لغو کرد کاهش پروازها در آمریکا تا پایان هفته ادامه دارد