افزایش نرخ سوخت هواپیما در بودجه ۱۴۰۵
لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ که از سوی رئیسجمهور تقدیم مجلس شد، افزایش قابل توجه نرخ سوخت هواپیما را در دستور کار قرار داده است. بر اساس این لایحه، حداقل نسبت نرخ سوخت هوایی و سوخت جت از قیمت خرید پالایشگاهی به ۶۰ درصد خواهد رسید؛ در حالی که در بودجه سال ۱۴۰۴ این رقم تنها ۳۰ درصد بود. این تغییر به معنای جهش دو برابری نرخ سوخت هواپیما و افزایش ۱۰۰ درصدی مبنای قیمت نسبت به سال گذشته است.
پیامدهای افزایش نرخ سوخت بر صنعت هوایی
سوخت بخش بزرگی از هزینههای عملیاتی شرکتهای هواپیمایی را تشکیل میدهد و افزایش نرخ آن میتواند تبعات گستردهای برای صنعت هوایی کشور داشته باشد:
- افزایش قیمت بلیت و کاهش تقاضا: فشار مستقیم بر هزینههای ایرلاینها موجب رشد قیمت بلیت و کاهش سفرهای داخلی خواهد شد.
- تضعیف توان مالی ایرلاینها: منابع مالی شرکتها بیشتر صرف هزینههای جاری میشود و امکان سرمایهگذاری در نوسازی ناوگان و ارتقای ایمنی کاهش مییابد.
اثر منفی بر شبکه پروازی و عدالت حملونقل
افزایش هزینه سوخت میتواند ایرلاینها را به حذف مسیرهای کمصرفه و کمتقاضا سوق دهد. این موضوع دسترسی هوایی شهرهای کوچکتر را محدود کرده و عدالت حملونقلی را تحت تأثیر قرار میدهد. در نتیجه، توسعه شبکه پروازی کشور با چالش جدی روبهرو خواهد شد.
کاهش رقابتپذیری صنعت هوایی
با افزایش نرخ سوخت، قدرت رقابت ایرلاینهای داخلی در برابر سایر شیوههای حملونقل و حتی شرکتهای خارجی در پروازهای بینالمللی کاهش مییابد. این مسئله میتواند رشد صنعت هوایی ایران را در میانمدت کند کرده و جایگاه آن را در بازار منطقهای تضعیف کند.
راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت بحران
کارشناسان معتقدند که افزایش نرخ سوخت هواپیما اگرچه در راستای کاهش یارانههای پنهان قابل تحلیل است، اما بدون در نظر گرفتن شرایط اقتصادی ایرلاینها میتواند روند توسعه صنعت هوایی را متوقف کند. برای جلوگیری از این بحران، سیاستهای جبرانی و حمایتی ضروری است، از جمله:
- تدریجی کردن افزایش نرخ سوخت برای کاهش فشار بر ایرلاینها
- تعریف مشوقهای حمایتی جهت سرمایهگذاری در نوسازی ناوگان و ارتقای ایمنی
جمعبندی
جهش دو برابری نرخ سوخت هواپیما در بودجه ۱۴۰۵ زنگ خطری جدی برای آینده صنعت هوایی ایران محسوب میشود. اگرچه این تصمیم میتواند به اصلاح ساختار یارانهها کمک کند، اما بدون حمایتهای جبرانی، پیامدهایی چون افزایش قیمت بلیت، کاهش سفرهای هوایی و تضعیف توان مالی ایرلاینها اجتنابناپذیر خواهد بود.
مجله خبری حمل هوایی آریا کارگو
