در گامی مهم برای بازتعریف روابط تجاری و کاهش وابستگی‌های اقتصادی، افغانستان اعلام کرده است که به زودی کریدورهای حمل بار هوایی تجاری خود را با هند فعال خواهد کرد. این ابتکار که با هدف تنوع‌بخشی به مسیرهای تجاری و مقابله با چالش‌های منطقه‌ای صورت می‌گیرد، می‌تواند فصلی نوین در تعاملات اقتصادی کابل و دهلی نو بگشاید.
گشایش کریدور هوایی تجاری؛ پاسخی به چالش‌های منطقه‌ای
آماده‌باش کریدورهای حمل بار هوایی بین کابل و شهرهای دهلی نو و امریتسار در هند، نقطه عطفی در سیاست‌های تجاری افغانستان محسوب می‌شود. نورالدین عزیزی، وزیر تجارت دولت افغانستان، در سفر اخیر خود به دهلی نو، بر ضرورت تقویت روابط تجاری و فعال‌سازی این مراکز حمل بار تاکید کرد. این اقدام پس از تنش‌های نظامی و مسدود شدن مرزهای افغانستان با پاکستان صورت می‌گیرد، که کابل را با کمبودهایی در زمینه واردات غلات، دارو و کالاهای صنعتی مواجه ساخته است.
آناند پراکاش، دبیر مشترک وزارت امور خارجه هند، ضمن تایید آمادگی برای پروازهای باری، اعلام کرد که تمام تشریفات از سوی هند انجام شده و با تکمیل مدارک از جانب افغانستان، پروازهای باری خیلی زود آغاز خواهند شد. در حال حاضر، شرکت‌های هواپیمایی افغانستان به طور منظم پروازهای مسافربری میان کابل و دهلی را انجام می‌دهند، اگرچه شرکت‌های هندی به دلیل بسته بودن حریم هوایی پاکستان به روی آن‌ها، قادر به پرواز مستقیم به افغانستان نیستند.
ابعاد راهبردی گسترش پروازهای تجاری افغانستان با هند
تاریخاً، پاکستان به عنوان اصلی‌ترین شریک تجاری افغانستان، نقشی حیاتی در تامین نیازهای این کشور محصور در خشکی ایفا کرده است. بر اساس گزارش بانک جهانی، ۴۵ درصد از صادرات افغانستان در سال ۲۰۲۴ به پاکستان بوده که بیش از ۷۰ درصد آن را محصولات کشاورزی فاسدشدنی مانند انجیر، پسته، انگور و انار تشکیل می‌دهند. این حجم از صادرات، که ارزشی معادل ۱.۴ میلیارد دلار دارد، آسیب‌پذیری افغانستان را در برابر هرگونه اختلال در مسیرهای زمینی برجسته می‌سازد.
فعال‌سازی این پروازهای تجاری با هند، به افغانستان این امکان را می‌دهد که وابستگی خود را به یک مسیر تجاری واحد کاهش داده و امنیت غذایی و صنعتی خود را از طریق دسترسی به بازارهای جدید تقویت کند. با وجود اینکه دولت دهلی نو، حکومت طالبان را که پس از خروج نیروهای ناتو در سال ۲۰۲۱ در کابل به قدرت رسید، به رسمیت نمی‌شناسد، اما روابط تاریخی دوستانه و منافع متقابل اقتصادی، به نظر می‌رسد راه را برای گسترش این کریدور هوایی تجاری هموار کرده است.
سیاست تنوع‌بخشی تجارت: از پاکستان تا بازارهای جدید
مقامات افغان به صراحت از بازرگانان خواسته‌اند تا مسیرهای تجاری خود را فراتر از پاکستان، به سمت جایگزین‌های دیگر هدایت کنند. عبدالغنی برادر، معاون نخست وزیر در امور اقتصادی افغانستان، هشدار داده است که در صورت ادامه اختلالات، کابل برای حل مشکلات تجار در مرز پاکستان مداخله نخواهد کرد. این رویکرد تنوع‌بخشی به کریدورهای تجاری تنها به هند محدود نمی‌شود.
این استراتژی شامل موارد زیر است:
توسعه روابط با همسایگان: گزارش اتاق بازرگانی هرات حاکی از افزایش ۶۰ تا ۷۰ درصدی تجارت با ایران و ترکمنستان از اواسط ماه اکتبر است. این کشورها از طریق مسیرهای زمینی، جایگزین‌های مهمی برای تجارت افغانستان محسوب می‌شوند.
گسترش به بازارهای جدید: افغانستان در ماه گذشته برای اولین بار اقدام به صادرات سیب و انار به روسیه کرده است که نشان‌دهنده عزم این کشور برای گسترش دامنه شرکای تجاری خود و کاهش آسیب‌پذیری‌های ناشی از وابستگی به یک مسیر یا کشور خاص است.
فعال‌سازی کریدورهای هوایی تجاری با هند گامی بلند برای افغانستان در راستای تامین امنیت غذایی و صنعتی و همچنین ارتقای توانمندی‌های صادراتی خود است. این تصمیم نه تنها پاسخی به چالش‌های کنونی با پاکستان است، بلکه افق‌های جدیدی را برای تجارت منطقه‌ای و جایگاه ژئواکونومیک افغانستان در آسیای جنوبی می‌گشاید.
حمل و نقل بین المللی آریا نوین کارگو
مطالب مرتبط
- با آغاز پروازهای منظم تجاری از پنج شهر ایران به شارجه، شبکه هوایی منطقه توسعه می‌یابد
- فرودگاه شهدای شاهرود با برگزاری موفقیت‌آمیز طرح اضطراری جامع، آمادگی خود را برای مواجهه با بحران‌ها افزایش داد
- با انتشار ویرایش سوم انکس ۱۹ ایکائو، مدیریت ایمنی هوانوردی وارد عصر هوشمندی شد
- دانشگاه علم و صنعت با سامانه مکان یابی بی درنگ، افق‌های هوشمندسازی صنایع کشور را گشود
